Cần khuyến khích sự tham gia của các cơ quan báo chí, người dân và xã hội
10 năm qua, thực hiện Luật Phòng, chống tham nhũng (PCTN) luôn được cả hệ thống chính trị trong tỉnh Lâm Đồng nhận thức đây là nhiệm vụ quan trọng, được xã hội quan tâm. Công tác được gắn với đẩy mạnh việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh; đấu tranh, ngăn chặn, đẩy lùi tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống theo tinh thần Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XI) “Một số vấn đề cấp bách về xây dựng Đảng hiện nay”.
Để thực hiện Luật PCTN có hiệu lực, Lâm Đồng đã xây dựng được một số mô hình tổ chức các cơ quan PCTN và có sự phối hợp công tác giữa các cơ quan PCTN. Công tác PCTN được đặt dưới sự lãnh đạo của các cấp ủy đảng, sự chỉ đạo, điều hành của Chủ tịch UBND các cấp và là trách nhiệm của mỗi cán bộ, đảng viên, trước hết là của người đứng đầu. UBND tỉnh giao Thanh tra tỉnh là cơ quan chuyên môn tham mưu xây dựng kế hoạch PCTN và trực tiếp hướng dẫn, giám sát, kiểm tra thực hiện nhiệm vụ PCTN tại các cơ quan, đơn vị trực thuộc UBND tỉnh. Chủ động xây dựng kế hoạch thanh tra hàng năm và thanh tra đột xuất khi có dấu hiệu vi phạm. Công tác thanh tra về PCTN tập trung vào các lĩnh vực dễ xảy ra tham nhũng và qua đơn thư phản ánh của nhân dân, công luận. Chịu trách nhiệm theo dõi, tổng hợp tình hình và phối hợp với Sở Tư pháp, Báo, Đài địa phương tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật về PCTN. Tỉnh ủy, UBND tỉnh chỉ đạo các cơ quan, đơn vị khối nội chính, tư pháp và UBMTTQVN tỉnh phối hợp chặt chẽ trong việc phát hiện và xử lý hành vi TN. Các cơ quan, đơn vị đã xây dựng quy chế phối hợp, do vậy việc phát hiện, xử lý hành vi TN thời gian qua có nhiều thuận lợi, hiệu quả. Công tác PCTN đạt nhiều kết quả với sự cố gắng của cả hệ thống chính trị và toàn xã hội. Trong đó phải kể đến công xây dựng và hoàn thiện thể chế, chính sách.
Với tinh thần thực hiện quyết liệt Luật PCTN, toàn tỉnh đã phát hiện TN qua công tác kiểm tra, thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo, truy tố xét xử được 67 vụ. Có 67 vụ TN, 111 bị can đã bị khởi tố, tài sản TN phát hiện trị giá 28 tỷ đồng… Toàn tỉnh cũng đã xử lý 23 người đứng đầu bị kết luận là thiếu tinh thần trách nhiệm để xảy ra hành vi tham nhũng trong các cơ quan, tổ chức, đơn vị. Đã có 9 người nộp lại quà tặng, với trị giá gần 34 triệu đồng…
Nhìn chung công tác PCTN được các cấp các ngành, cơ quan, đơn vị quan tâm chỉ đạo triển khai thực hiện. Nhận thức, ý thức chấp hành pháp luật của đội ngũ CB,CC,VC và nhất là vai trò lãnh đạo của thủ trưởng các cơ quan so với năm 2011 có chuyển biến đáng kể. Vai trò giám sát của các tổ chức quần chúng trong hoạt động quản lý Nhà nước được phát huy. Công tác cải cách thủ tục hành chính được nghiêm túc thực hiện. Qua thực hiện tỉnh hoàn thành mục tiêu Nghị quyết Trung ương 3 (khóa X) và chiến lược quốc gia PCTN đến năm 2020 về ngăn chặn, từng bước đẩy lùi TN, lãng phí… Đặc biệt, UBND tỉnh đã triển khai thực thi các nhiệm vụ theo kế hoạch thực hiện Công ước Liên hiệp quốc về CTN và Chương trình hành động của Chính phủ về thực hiện Kết luận Hội nghị Trung ương 5 (khóa XI) về PCTN, lãng phí; Quyết định số 445/QĐ-TTg ngày 7-4-2010 của Thủ tướng Chính phủ về phê duyệt Kế hoạch thực hiện Công ước. Tỉnh tập trung chỉ đạo tăng cường tính công khai, minh bạch trong hoạch định chính sách, xây dựng và thực hiện pháp luật. Rà soát để hoàn thiện cơ chế quản lý kinh tế, xây dựng môi trường kinh doanh công khai, minh bạch; nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát, điều tra, truy tố, xét xử trong phát hiện và xử lý TN. Nâng cao nhận thức và phát huy vai trò toàn xã hội trong PCTN.
Bên cạnh kết quả đạt được về công tác PCTN cũng cho thấy công tác phòng ngừa, phát hiện, xử lý TN và thu hồi tài sản TN chủ yếu thông qua đơn thư khiếu nại, tố cáo; báo chí nêu và qua công tác thanh tra. Nhận thức của một số CB, CC, VC về nhiệm vụ đấu tranh PCTN chưa sâu; một số CB, đảng viên chưa phát huy đầy đủ tinh thần tự phê bình và phê bình cũng như trách nhiệm xã hội của bản thân trong đấu tranh PCTN. Hiệu quả việc phòng ngừa và thu hồi tài sản TN vẫn chưa cao, tình hình TN vẫn còn chiều hướng phức tạp và ngày càng tinh vi.…
Để tiếp tục nâng cao hiệu quả việc thực hiện Luật PCTN trong thời gian tới, Lâm Đồng sẽ vận dụng tích cực các bài học kinh nghiệm: Phát huy vai trò lãnh đạo của cấp ủy đảng các cấp, nhất là vai trò lãnh đạo của tổ chức cơ sở Đảng gắn với phát huy trách nhiệm của người đứng đầu cơ quan, tổ chức, đơn vị trong chỉ đạo công tác PCTN; thường xuyên kiểm tra, giám sát việc thực thi nhiệm vụ của cấp dưới, phát huy dân chủ cơ sở. Kiên quyết xử lý nghiêm các hành vi TN. Công tác PCTN phải dựa vào dân; làm công tác phát động, động viên được đông đảo nhân dân mạnh dạn tố cáo, đấu tranh chống TN tiêu cực; có cơ chế phù hợp để nhân dân phản ánh, tố giác TN; bảo vệ và kịp thời khen thưởng người tố cáo TN. Xử lý nghiêm minh đối với hành vi TN nhằm tránh tạo ra những tiền lệ xấu, coi thường pháp luật, làm mất tác dụng răn de đối với hành vi TN, gây bất bình trong dư luận. Xem xét, kiên quyết xử lý trách nhiệm người đứng đầu cơ quan, đơn vị không thực hiện các biện pháp phòng ngừa tham nhũng để xảy ra TN. Công tác PCTN cần có sự phối hợp chặt chẽ, đồng bộ giữa các cơ quan chức năng dưới sự lãnh đạo thống nhất của các cấp ủy Đảng; phát huy tối đa vai trò của các tổ chức đoàn thể và sự giám sát của các tầng lớp nhân dân. Vấn đề quan trọng nữa là phải chú trọng gắn với việc thực hiện Chỉ thị 03-CT/TW của Bộ Chính trị về tiếp tục đẩy mạnh việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh và Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XI) “Một số vấn đề cấp bách về xây dựng Đảng hiện nay”!
Từ thực tiễn qua 10 năm thực hiện Luật PCTN, UBND tỉnh cũng đã có một số kiến nghị lên các cấp, ngành Trung ương như: Tiếp tục đẩy mạnh công tác cải cách hành chính; công tác tuyên truyền, phổ biến, quán triệt chủ trương, chính sách pháp luật về PCTN; nghiên cứu, hoàn thiện thể chế, chính sách về PCTN. Trong đó, tập trung vào những biện pháp kiểm soát thu nhập, thiết lập chế độ quản lý tiền tệ và thanh toán qua ngân hàng nhằm mục đích kiểm soát và minh bạch hóa thu nhập, tài sản của CB, CC,VC. Tổ chức tốt việc kê khai, công khai tài sản, thu nhập của người có chức vụ, quyền hạn. Cần rút gọn đối tượng phải kê khai, sau khi kê khai thì các đối tượng thuộc diện kê khai phải được xác minh tính chính xác của bản kê khai; các trường hợp kê khai không chính xác, không giải trình được số tài sản tăng thì tiến hành tịch thu… Bên cạnh đó, cần khuyến khích sự tham gia của các cơ quan báo chí, người dân và xã hội đối với công tác này. Cơ quan chống tham nhũng phải độc lập thuộc Quốc hội; phải đặt ra thể chế, chế tài mạnh, rõ ràng để thực hiện tốt chức năng trừng phạt, buộc tất cả mọi người giữ chức vụ phải chịu trách nhiệm về hành vi của mình. Trong Luật PCTN cần bổ sung chế tài giám sát chặt chẽ việc thực hiện kê khai, minh bạch tài sản thu nhập của người có nghĩa vụ kê khai; bổ sung quy định về kiểm soát thu nhập đối với cán bộ, công chức có chức vụ, quyền hạn.